خانواده، واژهای پرمعناست که وقتی به آن فکر میکنیم موجی از احساس و عاطفه را در ما برمی انگیزد.
خانواده
جایگاه آسایش و اطمینان، اولین نهاد اجتماعی و اساس و بنیان هر جامعه است;
مفهومی که امروزه در کشورهای توسعه یافته میرود که فضای اصیل خود را از
دست بدهد.
به راستی خانواده یعنی چه و آیا وجود آن ضرورت دارد ؟ در
فرهنگ اسلامی، خانواده به مثابه دژی استوار و نهادی مقدس، بیشترین مسیولیت
را در رشد و تحول، تربیت و تعالی و سعادت انسان بر عهده دارد.
نقطه آغاز شکل گیری خانواده زمانی است که دو فرد بالغ( یک زن و یک مرد) با هدف تشکیل خانواده به یکدیگر میپیوندند.
بهنظر
ویرجنیاستیر( ١۳۷۶) خانوادههایی که دارای عملکرد مطلوب هستند مشکلات خود
را در زمان بندیهای خاص حل میکنند و از فلج و خشک نمودن فرآیندهای
تعاملی در خانواده اجتناب کرده و وقتی اتفاق و مشکلی در خانواده رخ میدهد
از مچ گیری و جستوجوی فرد گناهکار خودداری میکنند، در حالی که در
خانوادههای مشکل دار وقتی مشکلی رخ میدهد آن را به گردن یکدیگر
میاندازند و در آخر یک نفر که ضعیفتر است و نمیتواند از خود دفاع کند
باید بار همه گناهان و مشکلات را به دوش بکشد.فرهنگ خانواده در شخصیت
افراد، و افراد در جامعه اثر میگذارند.
«این گروه( خانواده) هم کانون
محبت و احترام است و هم مرکز انضباط و اقتدار؛ پس بیش از گروههای دیگر در
کودک تاثیر میگذارد و به زودی گروه راهنمایی او میگردد.
کودک بر اثر
محبت شور انگیز و اقتدار آرامش بخشی که در خانواده میبیند، میکوشد تا هر
چه بیشتر با آن همنوایی کند؛ از این رو، خواه ناخواه، هنجارهای آن را
میپذیرد و اعضای آن را الگو قرار میدهد.
خانواده، گذشته از آن که
نخستین گروه راهنمایی کودک است، نخستین گروه عضویت او نیز میباشد؛ لذا
آسانتر و سریعتر از گروههای بعدی در شخصیت او رخنه میکند.تاثیر خانواده
در شخصیت اعضای کم سال خود بسیار عمیق است.
بنابراین، تحقیق و بررسی آسیبشناسی خانواده،
به ویژه در فرآیند تکامل انسان، نفش موثری ایفا میکند.ازدواج که یکی از
بنیادهای مقدس اسلام و عامل تکامل بشریت به شمار میرود، زمانی میتواند
مطلوب و موفق باشد، که سرمنشا آن خانوادههای اصیل، بافضیلت و شرافتمند
باشند، و گرنه یکی از عوامل عدم استحکام خانواده و طلاقهای روزافزون در
جهان معاصر، خانوادههای به هم ریخته و نابسامان و بیبنیاداند، که در
نتیجه فرزندانی محروم از پدر، مادر و کانون دلپذیر خانواده را به دنبال
خواهد داشت.